Toebereide woorden om te troosten
Wekelijkse inspiratie – 17 maart 2024
Geliefd mens,
In deze brief ben ik op zoek naar troostende woorden, en de liefde die spreekt uit de aanhef wil ik graag volop laten voelen. Met Palmpasen zullen we - net als vorig jaar - eerbiedig stilstaan bij ons dierbare mensen die sinds Pasen 2023 zijn overleden. In aanloop naar dit bijzondere moment wil ik schrijven over troost. Een universeel menselijke behoefte en de mogelijkheid om zelf tot troost voor een ander te zijn.
Het grote weten went wel
naar een nieuwer anders nu
met nieuwe ritmes, levens zelfs.
Alleen…
Soms loopt een rare leegte in een volle dag
van langer dan gedacht niet samen spreken.
Of dat even denken van: ‘Ik bel straks wel’
met dan dat stopmoment van toch ‘Ach nee…’.
Ik zoek even vergeefs
de vragend ‘Samen?’ blik bij nieuwe plannen.
En bij het feestgedruis aan een familiedis
mis ik als tafelzout die flauwe grap.
De flits op straat kan hem niet zijn.
Haar stem klinkt alleen nog door de mijne.
Ik blijf die lege echo’s horen
in de drukte van elk ander samenzijn.
De kleine leegtes blijven onverwacht
het felste prikken
Steeds meer gaatjes in m’n ziel.1
Veel energie
De kleine leegtes prikken… Het is rouwarbeid: verdriet vraagt veel - en vaak ook langdurig - mentale, fysieke en emotionele energie. Er komen nieuwe vragen waarop je het antwoord niet zomaar kunt vinden. Hoe lang mag ik rouwen? Wanneer mag ik …? Op welke manier wil ik verbonden blijven met …? Mag ik kwaad zijn? En ook: hoe integreer ik dit en hoe vind ik weer levensvreugde?
Immense zoektocht
Gemis reikt verder dan elkaar moeten missen door overlijden. Ook het kampen met je gezondheid, het moeten stoppen met een baan, een verhuizing die niet je eigen keus is en het niet krijgen van (klein)kinderen zijn hier voorbeelden van. Het gemis kan je overvallen, je helemaal in beslag nemen en mistroostig maken. Zoals iemand laatst tegen me zei, dat het echt een hele tijd had geduurd voordat hij weer zin had om ‘zijn sokken aan te trekken’. Het is een immense zoektocht om je weer een beetje thuis te gaan voelen in een nieuwe fase in je leven. Wat vertrouwd en dierbaar was en ook vaak geborgenheid bood, is veranderd.
Goddelijk licht
Bij het zelf iemand troosten moet je soms wel over een drempel heen. Heel vaak helpt luisteren, écht luisteren, waarmee je laat merken werkelijk bij de ander te zijn. Als het daardoor mogelijk wordt om woorden te geven aan hoe het is, door te mogen huilen, door te zeggen wat je niet weet en waar je mee worstelt, creëer je samen ruimte om te delen. In die ruimte is het mogelijk een sprankje goddelijk licht concreet te maken. En soms gebeurt het woordeloos met een knipoog, een appje of in het jaren later noemen van zijn of haar naam.
(…) maar onvoorstelbaar naamloze, jij die
bekleed werd en omkleed met zoveel namen
waar niemand meer van weet of weten wil,
laat soms me even merken dat je er bent,
niet in een blinkend inzicht, bliksemflits,
maar als een lichtheid in mij ademend.2
Wat in liefde werd, is en wordt gedaan, blijft bestaan. Dat is ons geloof en daar zetten we ons voor in.
Nanda Ziere
Eerstverantwoordelijk voorganger Apostolisch Genootschap
¹ Marike Kuperus: Gaatjes in mijn ziel, zondagskindopmaandagmorgen.nl
2 Gedeelte uit het gedicht Steeds, Laatste gedichten, Hans Andreus