“Toen hebben we het klein gehouden, maar de afgelopen twee jaar pakken we het groter aan. Dit jaar spelen we met een aantal leerkrachten op school kleine toneelstukjes die gaan over pest- en plaaggedrag. Aan de hand van die toneelstukjes gaan we in de klas het gesprek met elkaar aan over pesten.

Grapje
Pesten is het stelselmatig expres onaardig doen tegen een specifiek iemand. Maar voor kinderen is het vaak lastig om dat in te zien. Een kind kan snel zeggen dat het gepest wordt, of een kind heeft juist niet door dat het aan het pesten is. Negen van de tien keer is iets bedoeld als een grapje, maar pakt dat verkeerd uit.

“Zeg iets waar een ander wat aan heeft”

Het begin van het schooljaar zijn de gouden weken. Het is heel belangrijk dat je goed start, stabiele muren bouwt en zorgt dat iedereen in de groep een plekje krijgt. De Week Tegen Pesten is daarom ook bewust aan het begin van het schooljaar. Door er nu veel aandacht op te vestigen, kun je daar later nog op teruggrijpen. Er zijn altijd wel akkefietjes of ruzies; het zijn kinderen en we zijn allemaal mensen. Maar dan kunnen we er met elkaar beter over praten en is het sneller opgelost.

Onzichtbaar
Ik kan als leerkracht het idee hebben dat het wel goed zit in de groep, dat niemand het pispaaltje is of dat er niemand is die anderen altijd treitert. Maar dat wil absoluut niet zeggen dat er niet gepest wordt. Pesten is een gevoelskwestie en een kind kan zich gepest voelen, terwijl er wat anders aan de hand is. Misschien wil een kind gewoon even niet met een ander kind spelen en dan voelt het kind zich op dat moment buitengesloten. Maar dat hoeft nog geen pesten te betekenen.

Het is daarom heel belangrijk om te achterhalen wat de andere kant van het verhaal is. En soms lokt het eigen gedrag plagerijtjes uit en dan probeer ik het kind te helpen om daar wat in te veranderen. Dat je gepest wordt is nooit je eigen schuld, maar in sommige situaties kan het zijn dat je eigen gedrag leidt tot dat je gepest wordt. Het is altijd een moeilijke kwestie en helaas is het lang niet altijd zichtbaar voor mij als leerkracht.

Mini-maatschappij
Pesten is er altijd geweest en ik denk ook dat het er altijd blijft. Dat is hoe mensen met elkaar omgaan. Maar ik hoop wel dat alles wat we er nu in de huidige tijd insteken ervoor zorgt dat het wel afneemt. Ik maak me soms best wel zorgen over hoe we als mens met elkaar omgaan. Alles moet maar gezegd kunnen worden, elke mening moet maar gedeeld mogen worden. Terwijl ze vaak negatief zijn.

Mijn boodschap is altijd: “Zeg iets waar een ander wat aan heeft. En anders zeg je niks.” Ik probeer het op school, in onze mini-maatschappij, zo goed mogelijk te doen zodat het bijdraagt aan de ‘grote maatschappij’. Ik hoop dat de generatie die ik in de klas heb het later bij hun kinderen net zo uitdraagt als ik. En ik hoop dat ouders, opvoeders, iedereen daar een steentje aan bijdraagt. Want een betere wereld begint echt bij jezelf.”

Benieuwd naar de filmpjes van de toneelstukjes? Deze kan je op Facebook bekijken.

Tekst: Margot de Bruin
Fotografie: Pieter Eikeboom