Meedoen aan Utrecht Canal Pride, is dat nou nodig? Waarom zo uitbundig en pontificaal, terwijl je ook eenvoudig in het dagelijkse leven gelijkwaardigheid kunt ondersteunen? Deelname van het Apostolisch Genootschap kan vragen oproepen. Voormalig districtsvoorganger Inge de Bos vertelt waarom zij als initiatiefnemer vanaf de eerste deelname betrokken is én waarom ze trots is dat de boot ook dit jaar weer meevaart.

Tekst Inge de Bos
Fotografie Beeldbank Apostolisch Genootschap

Dit is een artikel uit het zomernummer 2023 van De Stroom, het ledenblad van het Apostolisch Genootschap.

Het is een zonnige dag in juni 2017. Ik fiets met mijn dochter door de stad waar we enkele weken daarvoor zijn komen wonen. Er is duidelijk iets aan de hand op de gracht: overal vrolijke mensen, veel kleurige vlaggen en muziek. Dichterbij gekomen zien we een stoet van boten langsvaren, waarop uitbundig wordt gefeest. De Utrecht Canal Pride, het ‘kleine’ broertje van de Canal Parade in Amsterdam, blijkt een vriendelijke en vrolijke manier om uit te dragen dat diversiteit gevierd mag worden. Het valt ons op dat zowel vanaf de boten als vanaf de kades uitsluitend bemoedigende teksten klinken. “Wat zou het mooi zijn als het Apostolisch Genootschap hieraan meedoet”, zeggen mijn dochter en ik tegen elkaar. Menswaardigheid met de overtuiging dat iedereen er mag zijn, met alle mogelijkheden en beperkingen die het menszijn met zich meebrengt, is toch ook ons ideaal. Het past naadloos bij wat we hier ervaren.

Een jaar later staan we, op alweer een zonnige dag in juni, ballonnen op te blazen en ons klaar te maken om met een ‘apostolische boot’ deel te nemen aan de Utrecht Canal Pride. We zijn de enige religieuze organisatie die meedoet. Ik ben op dat moment nog districtsvoorganger in het district Amstelveen. In de kring van districtsvoorgangers hebben we natuurlijk onze deelname aan deze Pride besproken. Past het wel bij ons? Hoe zal het overkomen op onze leden en op de buitenwereld? Wat willen we precies uitdragen?

Accepteren en verbinden

Acceptatie van seksuele geaardheid en identiteit is niet vanzelfsprekend. Geregeld kunnen we lezen hoe mensen in elkaar worden geslagen of worden weggepest uit de buurt waar ze wonen, alleen maar omdat ze van iemand van hetzelfde geslacht houden. Binnen het genootschap is het ‘homohuwelijk’ al decennialang geaccepteerd en gaan we respectvol om met ieders genderidentiteit. Ik kan me heel goed herinneren hoe de voorganger in Utrecht de geslachtsverandering van een van ons aankondigde. Het was in de jaren negentig en veel publiciteit over transgender was er nog niet. Maar vanuit een diep gevoel van verbondenheid en respect ging de hele gemeenschap op dat moment staan. Als een ritueel.

‘Ik wist eigenlijk niet of homoseksualiteit geaccepteerd wordt als je apostolisch bent,” zei een meisje langs de kant tegen me’

Andere tijden

Zit het met onze inclusiviteit dus wel goed? Nou, zo simpel is het ook weer niet. Binnen onze gemeenschappen hebben mensen zich lang niet (volledig) erkend gevoeld in hun eigenheid. Bij de voorbereiding van de eerste Canal Pride waar we als genootschap aan deelnamen, zei een meisje dat zelf op vrouwen valt tegen me: “Ik wist eigenlijk niet of het geaccepteerd wordt als je apostolisch bent.” Ik riep uit: “Hoe kun je dat nu denken?! Je eigen voorganger is homo.” “Ja“, antwoordde ze, “maar het gaat er nooit over.” Na afloop van de Pride-boottocht sprak een allang volwassen broeder me aan: “Dit is voor het eerst dat ik me écht gezien voel als apostolische homo.” De tranen stonden in zijn ogen. En dan ken ik ook de mensen die nooit over hun geaardheid gesproken hebben, omdat de apostel destijds zei: “Ga maar gewoon trouwen, dan gaat het wel over.” Dat is lang geleden en het was oprecht goed bedoeld, maar de gevolgen zijn tot op vandaag voor sommigen voelbaar.

Wat is jouw verhaal?

Een cultuur verander je niet zomaar. Daarover moet je soms nadrukkelijke uitspraken doen, je moet laten zien wat je bedoelt, oefenen in nieuw gedrag. Op onze boot in 2018 stond ‘Wij geloven in gelijkwaardigheid’. In de praktijk van elke dag is het een hele kunst om daar werkelijk invulling aan te geven. Hoe blijven we met elkaar in gesprek over de uitwerking van ons ideaal? Respecteren we ook daarin diversiteit? Je mag deelname aan de Canal Pride helemaal niks vinden of juist geweldig, maar zien we het verlangen dat onder al die uitbundigheid ligt en horen we de zorg achter de afschuw?

‘Ik leer méér van de mensen die anders zijn, dan van de mensen die ongeveer hetzelfde vinden en doen als ik’

Gelijkwaardigheid begint met even ademhalen en elkaar aankijken. Het begint met willen geloven dat mensen niet zomaar iets doen of vinden, maar dat er altijd een verhaal achter zit. Dat verhaal van elkaar kennen betekent niet dat we het vervolgens over alles eens zijn, maar dat we elkaar op de verschillen niet hoeven kwijt te raken. Voor mij heeft dat alles te maken met mijn apostolische ideaal. Ik geloof dat de wereld mooier en menswaardiger kan, en dat ik daar op mijn manier aan kan bijdragen. Dat doe ik vanuit het gevoel dat de schepping een adembenemend mysterie is, waar ik deel van ben. Dat het leven zo’n onwaarschijnlijke verscheidenheid kent, vervult me met ontzag. Ik wil geloven dat die verscheidenheid als zegen is bedoeld. In elk geval leer ik méér van de mensen die anders zijn dan ik, dan van de mensen die ongeveer hetzelfde vinden en doen.

Positief geluid

Heel eerlijk? Ik voelde me, als zestigplusser, af en toe best ongemakkelijk op die boot. Maar boven alles voelde ik me verbonden met m’n reisgenoten, met de mensen aan de kant en met de mensen die ik zie worstelen met hun (seksuele) identiteit. Het raakt me diep als ik een jongen een halfuur zie stamelen en stotteren, voordat hij durft te zeggen dat hij homo is. In deze tijd? Ja hoor, in deze tijd. En misschien is die boot van ons dan wel een beetje over de top, maar we proberen het toch mooi maar!

‘Het raakt me diep als ik een jongen een halfuur zie stamelen en stotteren, voordat hij durft te zeggen dat hij homo is’

Bekijk de aftermovie van 2022:

We proberen duidelijk te maken dat je er mag zijn, dat je van waarde bent los van huidskleur, schoolopleiding, achtergrond, gender of seksuele geaardheid. Daar zit een opdracht aan vast, namelijk: om je talenten ten volle te gebruiken en daarmee positief bij te dragen aan de wereld. Elkaar groot maken en dragen als het lastig is, helpt. Dat is ook ons geloof en op dat geloof ben ik trots. Heel trots.

Meer weten? Kijk op apgen.nl/pride