Werken aan Vrede – het Vredeslied van 2024

Voor de PAX Vredesweek van dit jaar is een lied geschreven. Het lied, Werken aan Vrede, is gebaseerd op een oudere tekst die soms (foutief) wordt toegeschreven aan Franciscus van Assisi. De nieuwe tekst is geschreven door John Groen. Hij zette nadrukkelijk het ‘ik wil’ op de voorgrond, zodat het niet aan een ander wordt overgelaten.

De tekst is op muziek gezet door Willy Muller-van Doorn. Omdat het geen rijm of vast metrum bevat, was dit geen makkelijk karwei. Ook wilde John graag dat er Gregoriaanse klanken in kwamen. Met haar studie Gregoriaans was Willy daar gelukkig de aangewezen persoon voor.

De bladmuziek en een uitgebreide toelichting bij het lied kun je hieronder downloaden. Hierin schrijft Truus Bouman-Komen hoe de oorspronkelijke tekst is omgevormd tot de huidige versie, die beter bij ons gedachtegoed past.

Jan Zwart

Districtsvoorganger Apostolisch Genootschap Heemskerk

Het vredeslied verbindt generaties

Via via kwam ik in het bezit van een liederenbundel van het IKV uit de jaren ’80. Een indrukwekkende verzameling strijdliederen voor de vrede. Wie kon ademhalen kon meezingen. Geen psalm als basis, maar eerder eenvoudige kinderliedjes als ‘Toen onze Mop een mopje was’ of ‘Onder moeders paraplu’. Iedereen kon zo meedoen. Maar ook krachtige teksten en muziek van Nelly Dekker-Koetsier. Klare taal en heldere tonen. Vrede is de weg.

Elk tijdsdeel, elke generatie, elk muziekgenre, elke kerk of beweging heeft zijn vredes- of protestliederen tegen de oorlog en voor de vrede. Allemaal met hun eigen kleur van ritme, tekst en maatvoering. Je zou er bijna een top 2000 van kunnen maken. Een belangrijke overeenkomst is het laten doorklinken van een universeel verlangen van de mens naar vrede en recht.

David schreef al in zijn Psalmen over het verlangen naar vrede en rust. En Alex van Ligten pluisde het al eens voor ons uit: het woord psalm vindt zijn oorsprong in het Grieks en is een afleiding van het werkwoord psálein, wat boogschieten betekent. Maar je kunt natuurlijk ook snaren spannen op een houtje en vervolgens een snaarinstrument bespelen. Zo bewegen we van het slagveld naar de concertzaal, van schieten naar spelen, van de dood naar het leven.

Op de voorpagina van de IKV-liederenbundel is een zwart-wit foto te zien van mensen die staan te zingen onder aanvoering van een dirigent. De uitstraling van deze vrouwen en mannen is krachtig en strijdbaar. Met de handen in de zij wordt uit volle borst mee- gezongen. Samen zingen betekent iets voor het versterken van je geloof in vrede.

Augustinus zou gezegd kunnen hebben: “Zingen is dubbel bidden”. Je lichaam en ziel doen eraan mee. Door het zingen hebben we contact met datgene wat je overstijgt en met elkaar, want al zingend slaan we een brug naar de ander. Zingen brengt emotie op gang. Het laat het woord diep in je hart doordringen. Het geeft je (wellicht onbewust) de kracht om vanuit persoonlijke gedrevenheid de ander aan te moedigen.

Goed om dat dan ook in de Vredesweek te doen, elkaar weer aanmoedigen om een vredeslied te zingen. Kies er eentje uit die je na aan het hart ligt, zoek mensen met wie je samen de betekenis ervan kunt onderstrepen en zing het lied uit volle borst. Samen, jong en oud, tegen de oorlog en voor de vrede in alle tijden, voor en door de Generatie Vrede.